TÜRKİYE’NİN İHRACAT VE İTHALAT

ÜRÜNLERİ TABLOSU

Bu yazımızın konusu Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. kuruluş yıldönümü olan 2023 için 500 milyar dolar ihracat hedefi belirleyen Türkiye’nin ithalat ve ihracat yapılan ürünler tablosudur.

İhracat ve ithalat rakamları hem kendi ekonomik şartlarına hem de dünya konjonktürüne göre değişkenlik gösteren Türkiye’de dönemin şartlarına göre ihracat rakamları da  ithalat rakamları da yükselmekte. Birbirinden farklı ülkelere ihracat yapılan ürünler ise üç aşağı beş yukarı aynı.

İthalatı yapılan ürünler için de aynı durum söz konusu. Günlük yaşantıya göre ithal edilen ürünler güncellense de Çin’den elektronik ürünler ithal edilirken Rusya’dan doğal gaz alındığını hemen herkes bilir.

Gelin hep birlikte Türkiye‘nin ihracat ve ithalat ürünleri tablosu ile dış ticaretin şifrelerini inceleyelim.

TÜRKİYE’NİN EN ÇOK İHRACAT YAPTIĞI

ÜLKELER

2018 yılında toplam 167 milyar dolar dış satış yapılan Türkiye’de en çok ihracat yapılan ülkeler uzun yıllardır aynı aslında.

En çok ihracat yapılan ülkeler geleneksel olarak Avrupa Birliği ülkeleri olarak karşımıza çıkıyor. Bu ülkeler arasında en çok öne çıkan ise her zaman Almanya…

Almanya uzun yıllardır Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ülkeler sıralamasında birinciliği kimseye kaptırmıyor.

2018 yılında da bu durum değişmedi ve Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin rakamlarına göre Türkiye 2018 yılında Almanya’ya 16,2 milyar dolar ihracat yaptı. Bu rakam 2017’de 15.1 milyar dolardı.

Almanya’ya ihracat yapılan ürünler arasında başı ise otomotiv, hazır giyim, demir, makine, iklimlendirme, fındık, meyve-sebze ile kuru meyve ve mamulleri çekiyor.

EN ÇOK İHRACAT YAPILAN ÜLKELER

SIRALAMASI

Geçtiğimiz yıl Türkiye’nin ihracat listesinde Almanya’yı İngiltere takip etti. TİM verilerine göre 2017’de İngiltere’ye yapılan 9.6 milyar dolarlık ihracat, 2018’de yüzde 15.8 oranında artış göstererek 11.1 milyar dolara yükseldi. Dışişleri Bakanlığı verilerine göre ise İngiltere’ye gerçekleşen ihracatımız son 10 yılda yüzde 78,8 artmıştır.

Bu rakamlarla İngiltere Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ülkeler sıralamasındaki yerini korudu.

İngiltere’ye ihracatımızda motorlu kara taşıtları ön plana çıkarken, temelde tekstil ve makine ürünleri en çok ihracatı yapılan ürünler olarak görülmektedir.

TÜRKİYE’DEN İTALYA’YA İHRACAT

Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ülkeler listesinde 3. sırada İtalya yer alıyor. 2018’de İtalya’ya yapılan dış satım rakamları bir önceki yıla oranla artış gösterdi. 2017’de 8.5 milyar dolar olan İtalya’ya ihracat, 2018’de yüzde 12.9 artış göstererek 9.6 milyar dolara ulaştı.

Türkiye’den İtalya’ya en çok ihracat yapılan ürünler sıralamasında ilk sırada binek otomobiller yer alıyor. Motorlu taşıtlar, kabuklu- kabuksuz meyveler, karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarların yanı sıra tekstil ürünlerinin de İtalya’ya dış satımı yapılıyor.

AMERİKA VE IRAK’A YAPILAN İHRACATTA

DÜŞÜŞ

Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ülkeler içinde yer alan Amerika Birleşik Devletleri ve Irak’a yapılan dış satımda geçen yıl bir önceki yıla göre düşüş yaşandı.

Irak her ne kadar en çok ihracat yapılan ülkeler sıralamasında 4. sırada yer alsa da 2017 yılında 8.1 milyar dolar Irak ihracatı 2018 yılında 8.4 milyar dolara geriledi.

Keza 2017’de 8.7 milyar dolar olan Amerika ihracatı 2018’de 400 milyon dolarlık düşüşle 8.3 milyar dolara geriledi.

Fransa, Hollanda, İspanya, Rusya gibi ülkeler de Türkiye’den en çok ihracat yapılan ülkeler arasında yer almaya devam ediyor.

Öte yandan 2018 yılında 1 milyar dolar üzeri ihracat yapılan ülkeler arasında ihracatın en çok arttığı ilk 3 ülke yüzde 95 ile İsviçre, yüzde 70 ile Libya ve yüzde 69 ile Katar olmuştur. Ayrıca 2018 yılında 1 milyar dolar üzeri ihracat yapılan ülke sayısı 39’a çıkmıştır. En çok ihracat yapılan ülke listesine yeni giren ülkeler İsviçre, Libya, Hindistan, Portekiz, Katar ve Çekya olmuştur.

TÜRKİYE’NİN İTHALAT PROFİLİ

Peki Türkiye’nin en çok ithalat yaptığı ülkeler hangileridir? Rusya’dan hangi ürünleri alıyoruz, Almanya’dan ne kadar ithalat yapıyoruz? Çin, Türkiye’nin de en büyük ithalatçısı mı?

Türkiye’nin ihracat ve ithalat ürünleri tablosunun belirlenmesinde ikinci etken olan ithalat verilerine de kısaca bir göz atmakta fayda var. Bu rakamlar da netleştiğinde Türkiye’nin dış ticaret verilerini okumak daha da kolay hale gelecek. Öncelikle 2018 yılında yapılan 167 milyar dolarlık ihracata karşılık olarak, 223 milyar dolarlık ithalat yapıldığı notunu düşelim ve bu ithalatın ayrıntılarına bakalım…

EN ÇOK İTHALAT YAPILAN ÜLKELER

Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ülkeler ne kadar gelenekselleştiyse en çok ithalat yapılan ülkeler de o kadar geleneksel hale geldi.

Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı verilerine göre Türkiye’nin en çok ithalat yaptığı ülkeler listesi şöyle:

• Rusya: 22.milyar dolar
• Çin: 20.7 milyar dolar
• Almanya: 20.4 milyar dolar
• Amerika: 12.4 milyar dolar
• İtalya: 10.1 milyar dolar

RUSYA’DAN YAPILAN İTHALAT İHRACATIN 7 KATI

Türkiye’nin en çok ithalat yaptığı ülkeler arasında ilk sırada yer alan Rusya’dan 22 milyar dolarlık dış alım yapılmış. Buna karşın Türkiye Rusya’ya 2018’de yaklaşık 3.5 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirmiş.

Rusya’dan ithalat yapılan ürünler arasında ise mineral yakıtlar-yağlar; taşkömürü; ayçiçek, aspir ve pamuk tohumu yağları; demir ve çelik; alüminyum öne çıkıyor.

2017’NİN EN ÇOK İTHALAT YAPILAN ÜLKESİ: ÇİN

Dünya’nın en önemli üreticilerinden Çin 2018 yılında en çok ithalat yapılan ülkeler listesinde 20.7 milyar dolarlık dış alım ile 2. sırada yer alıyor. Çin’den yapılan ithalat 2018’de bir önceki yıla göre düşüş yaşamış zira 2017’den Çin’den 23.3 milyar dolarlık ürün ithal edilmiş.

Çin’den ithalat yapılan ürünler arasında Otomatik bilgi işlem makineleri ve üniteleri, hücresel/diğer kablosuz ağlar için telefonlar, oyuncaklar, ses-görüntü ve diğer bilgileri almaya, çevirmeye ve vermeye yarayan araçlar, yük/insan taşıma amaçlı gemiler yer alıyor

İHRACAT BİRİNCİSİ ALMANYA İTHALATTA ÜÇÜNCÜ

Türkiye’nin en önemli ihracat pazarı olan Almanya, en çok ithalat yapılan ülkeler arasında 3. sırada. 2018 yılında Almanya’dan 20.4 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirilmiş. İthalat yapılan ürünler ise otomobil, steyşın vagonlar, yarış arabaları; kara taşıtları için aksam, parçaları; tedavide/korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) olarak sıralanıyor.

EN ÇOK İHRAÇ EDİLEN ÜRÜNLER

Türkiye’nin ihracat ve ithalat ürünleri tablosunu oluşturan verilerden biri ihracat dedik. Bu noktada Türkiye’den en çok ihracatı yapılan ürünleri de detaylı bir şekilde incelemek gerekir.

Bu listenin en başında uzun yıllardır hatta tamı tamına 13 yıldır otomotiv sektörü bulunuyor.

Otomotiv endüstrisi 2017’de 28.5 milyar dolar ihracat rakamını 2018’de yüzde 10.7 artırarak 31.6 milyar dolara çıkarmıştır.

Hazır giyim ve konfeksiyon ürünleri, kimyevi maddeler ve mamülleri, çelik, elektrik, elektronik ürünleri de en çok ihracatı yapılan ürünler arasında yer alırken, tarım ürünleri de geleneksel ihracat ürünü olarak yurtdışına satılmaya devam ediyor.

Yurtdışına gıda kargo gönderiminde dikkat edilmesi gerekenler için tıklayınız.

2019’DA EN ÇOK İHRACAT VE İTHALAT YAPILAN

ÜLKELER

Buraya kadar hep geçmiş yıllardan özellikle de 2017 ve 2018 yılı verilerinden söz ettik. Piyasa şartları daha önceki yıllara göre biraz daha zorlu olan 2019 yılında en çok ihracat ve ithalat yapan ülkelere ve ihracat /ithalat rakamlarına göz atmakta fayda var.

MAYIS AYINDA İHRACAT REKORLARI KIRILDI

Türkiye’nin ihracat ve ithalat tablosunda değişiklikler yaratacak bu rakamlarla ilgili değerlendirme yapan TİM Başkanı İsmail Gülle 2018 yılının Ekim ayında kırılan ihracat rekorunun bu yılın Mayıs ayında daha da yukarı taşındığını açıkladı.

TİM Başkanı İsmail Gülle’nin verdiği bilgilere göre bu yılın Ocak- Mayıs döneminde 77 milyar dolara yaklaşan ihracat gerçekle yüzde 5.4‘lük bir artış gösteriyor.

Sadece Mayıs ayında 16 milyar dolarlık ihracat yapılırken, 2019 yılında en çok ihracat yapılan ülkeler arasında ilk sırada yine Almanya var. Mayıs ayında Almanya’ya 1.5 dolarlık ihracat gerekleştirildi.

Almanya’yı 857 milyon dolarla İtalya, 853 milyon dolarla İngiltere takip ederek bu iki ülke en çok ihracat yapılan ülkeler arasındaki yerlerini korudular. En çok ihracat gerçekleştirilen ilk 20 ülke geçen yılın Mayıs ayına göre değişmezken, sıralamada değişiklikler yaşandı. Geçen sene 4. sırada olan İspanya 6.’lığa düşerken, yüzde 30 artışla ihracatımızı 784,2 milyon dolara çıkardığımız ABD mayıs ayında en çok ihracat yapılan 4. ülke oldu. BAE (Birleşik Arap Emirlikleri) ve Suudi Arabistan ise sıralamada 4’er basamak yükselerek sırasıyla 9 ve 12. ülkeler oldu.

EN ÇOK İTHALAT YAPILAN ÜLKE 2019’DA DA RUSYA

Ticaret Bakanlığı verilerine göre 2019 yılının Mayıs ayında ithalat, yüzde 19,85 azalarak 18 milyar 588 milyon dolara indi. 2018’in Mayıs ayında bu rakam 23 milyar doların üzerindeydi. İlk 5 ay rakamları da Türkiye’nin dış alımında hissedilir derecede düşüş yaşandığını gösteriyor. 2018’in ilk 5 ayında 108 milyar doların üzerinde olan ithalat rakamı bu yılın ilk 5 ayında 87 milyar dolar seviyesine inmiş.

Bu yılın ilk 5 ayında en çok ithalat yapılan ülkeler sırasıyla Rusya Federasyonu, Almanya ve Çin olmuştur.

2019 yılı Mayıs ayında en fazla ithalat yapılan ülke Rusya Federasyonu (1 milyar 904 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla Almanya (1 milyar 733 milyon dolar) ve Çin (1 milyar 714 milyon dolar) izlemiştir.