İTHALAT İHRACAT 

İthalat ihracat bir ekonominin can damarlarıdır dense iddialı bir söylem olmaz. Dış ticaret işlemleri adı altında ifade edilebilecek ithalat ihracat ekonomide canlılığın olduğunu, piyasanın hareketli olduğunu gösterir. İthalat ihracat yapılamayan bir durum ise tam tersine durgunluğu işaret eder.

Dış alım dış satım rakamları ülkelerin ekonomilerinin gücünü ortaya koyması açısından önemli olduğu gibi, dış ticaret dengesini de ithalat ihracat işlemleri belirler.

İhracat rakamları 2018 yılında hangi seviyeye ulaştı?  gibi sorunların cevaplarını bulabileceğiniz gibi ithalat ihracat ilişkisinin ne anlama geldiğini de açık bir şekilde görebileceksiniz. Zira dış alımın dış satımdan çok olduğu durumlarda dış ticaret açığı verilir ki bu durumdan ekonomi ile uzaktan yakından ilişkisi olan kimse hoşnut olmaz Bu nedenle ithalat ihracat rakamları ne kadar birbirine yakın olursa o kadar sağlıklı bir ekonomiden söz edilebilir.

İTHALAT NEDİR?

İthalat ihracat konusunu detayları ile inceleyeceğimiz bu yazıda önce ithalat nedir sorusunu yanıtlamamız gerekiyor.

İthalat tanım olarak “Yurt dışında üretilmiş bir malın, ülkedeki alıcılar tarafından satın alınmasına” denir. Bir adı da dışalım olan ithalat, ihracat işleminin karşıtı olarak tanımlanabilir. Dış ticaret verilerinin en önemli işlemlerinden biri olan ithalat, ihracatla birlikte ülkenin dış ticaret dengesini oluşturan işlemlerdendir.

İthalat nedir sorusunun yanıtından sonra dış satımın nasıl yapılacağı, hangi adımları takip etmek gerektiği konusuna eğileceğiz.

İTHALAT NASIL YAPILIR?

İthalat konusunda cevaplanması gereken bir diğer soru da ithalat nasıl yapılır?

İthalat yapılabilmesi için öncelikle yurt dışından satın alınacak bir ürünün olması gerekiyor. İkinci olarak da dış alım işlemini gerçekleştirecek Türkiye Cumhuriyeti’nde ikamet eden, vergi numarası olan tüzel veya gerçek bir kişi gerekmektedir. Gerçek kişilerde T.C. kimlik numarası ithalata başlamak için yeterlidir.

İlk defa ithalat yapacak işletmeler öncelikle Gümrük İdaresi’ne kayıt olmak zorundalar.

Gümrük İdaresi’ne kayıt olmak için;

• İmza sirküleri
• Faaliyet belgesi
• Ticaret Sicil Gazetesi
• Vergi mükellefiyet yazısı
• Vekaletname
• Yetkililerin kimlik sureti gerekmektedir.

Bu işlemi gerçekleştirdikten sonra pazar araştırması sonucunda ele ettiğiniz sonuçlara göre ürün ithal etmeye başlayabilirsiniz.

İTHALAT ÇEŞİTLERİ 

İthalatın da değişik yolları vardır. Bu yollar;

Akreditifli ithalat:

Alıcı ile satıcı arasında mal üzerinden sağlanan anlaşma gereği, alıcının çalıştığı banka ile satıcının belirlediği banka arasında ödeme şartları belirlenir. Mal sevk ve belirlenen evrakların teslimi karşılığında ödemek üzere açılan krediye ”akreditif” denir.

Mal karşılığı ithalat:

Malın gümrüğe gelmesiyle bedelin tamamını ödeyerek yapılan ithalattır. Mal karşılığının peşin ödenerek alınmasıdır.

Bedelsiz ithalat:

Gümrük vergisi ödenmeden getirilen malları kapsar. Şahsi eşyalar, numuneler vs. eşyalardır.

Geçici kabullü ithalat:

İhraç etmek için yapılan ithalat türüdür. İthal edilen malı tekrardan yurt dışına satmak amaçlı yapılır.

Belge karşılığı ithalat:

Malın gelmesine bağlı olmadan, malın yola çıkmış olduğunu gösteren belgenin bedelini ödeyerek bankadan ödeme belgesi alınmasıyla gerçekleştirilen ithalattır.

Kredili ithalat:

Bedeli daha sonra ödenmek üzere yapılan vadeli alımdır.

Ankonsinyasyon ithalat:

Satışın yapılması veya kullanılması sonucu belirli bir vade sonunda mal bedelinin transfer edilmesi şartıyla yapılan ithalattır.

TÜRKİYE’NİN İTHALAT ÜRÜNLERİ

Türkiye’de ithalat yapılan ürünler içerisinde ilk 3 sırada doğal gaz ve petrol, otomotiv ve elektronik ürünler almaktadır. Doğal gaz ve petrolü Rusya ve İran’dan ithal eden ülkemiz, Almanya, Fransa ve İtalya’dan otomotiv ve yedek parçaları getirir. Elektronik cihazlar, haberleşme araçları, tıbbi cihazlar başta olmak üzere elektronik ürünler de ülke ithalatında önemli yer tutar. Çin, Almanya, ABD, Fransa ve İtalya Türkiye’nin en çok elektronik ürün ithal ettiği ülkeler arasında yer alır.

İTHALAT TAVSİYELERİ

İthalat yaparken dikkat etmeniz, göz önüne almanız gereken pek çok nokta vardır. Bunlardan bazıları şöyledir:

• İthal edilecek ürün seçme aşamasında küçük ürünlere yönelin.
• Yükte de paha da hafif ürünleri tercih edin. Ağırlığı fazla olan ürünlere daha yüksek kargo ücreti ödersiniz.
• İthal ettiğiniz ürünler göreceli olarak ucuz ürünler olmalı ki böylece daha yüksek kar marjına ulaşabilirsiniz.
• Pazarda hiç olmayan ve ihtiyaç duyulması olası ürünleri bulmaya çalışın. Birkaç yıl önce kim derdi ki telefon kılıflarının arkasındaki yüzükler çok moda olacak diye. Ama ithalatçının birinin dikkatini çeken bu ürün şu an telefon kullanıcılarının çoğunda var. Biraz düşünürseniz zaman zaman pazara çıkan buna benzer pek çok ürün sizin de aklınıza gelecektir.
• Sezonluk ürünleri mümkün mertebe ithal etmemeye çalışın. Sezonunda satamadığınız takdirde elinizde kalabilir bir sonraki sezona da modası geçmiş olabilir. Siz de kar etmek isterken büyük bir zarara uğrayabilirsiniz.

İthalatı yapılacak ürün de belirlendikten sonra ithalatı gerçekleştirilecek malın tabi olduğu mevzuat çerçevesinde vergilerinin ödenmesi, gerekli izinlerin alınması, ardiye ücretinin ödenmesi gibi işlemler gerçekleştirilir ve satın alınan ürünler beklenmeye başlanır.

İTHALAT KAYIT BELGESİ

İthalat kayıt belgesi tekstil ve konfeksiyon ürünleri ithalatı yapmak isteyen ithalatçıların, gerçekleştirecekleri ithalata ilişkin bilgileri ithalattan önce Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından yetkilendirilen Kayıt Merkezlerine kaydettirmeleri için düzenlenen bir belgedir. Kayıt belgesinin süresi 60 gündür ve bu süre uzatılmamaktadır.

İthalatçı kayıt belgesi veya elektronik ortamdaki kaydının ithalatçı tarafından ilgili gümrük idaresine sunulması zorunludur.

İthalat kayıt belgesi başvuru yöntemi ve istenilen belgeler bir hayli ayrıntılıdır.

Başvurularda istenen bilgi ve belgelere EBirlik.org internet sayfasından ulaşılabilir.

İTHALAT BEYANNAMESİ

İthalat beyannamesi, ithal edilen eşyanın gümrük işlemleri sırasında (ödenmesi gereken vergilere esas olmak üzere) eşyanın niteliği ve değeri üzerinden gümrük idaresine sunulan beyannamedir. Gümrük idaresince alınacak vergiler ithalat beyannamesi beyan değerleri üzerinden tahsil edilir.

İTHALAT YAPTIĞIMIZ ÜLKELER

İthalat yaptığımız ülkeler ise çok değişkenlik göstermiyor. Sadece ülkelerin sıralaması değişiyor.

İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği’nin (İHKİB) verilerine göre 2018 yılında en çok ithalat yaptığımı ülkeler şöyle sıralandı:

Rusya Federasyonu – Çin- Almanya-  A.B.D.- İtalya- Hindistan- Fransa- İngiltere- İran- Güney Kore- İspanya- Irak – Japonya-BAE –Belçika-Hollanda- Brezilya-Suudi Arabistan- Polonya ve İsviçre.

İthalat sıralamasında ilk 5’te yer alan ülkelerden yapılan ithalat miktarı ise şöyle:

• Rusya Federasyonu: 22 milyar 306 milyon 474 bin dolar.
• Çin: 20 milyar 719 milyon 069 dolar.
• Almanya: 20 milyar 407 milyon dolar
• ABD:12 milyar 433 milyon 116
• İtalya: 10 milyar 200 milyon 114 bin dolar

Türkiye’nin ithalatı 2018 yılında 223 milyar 039 milyon 038 bin 051 dolar olarak gerçekleşirken, en çok ithalat yaptığımız ülkeler bu miktarın yüzde 71’ini karşılıyor.

İTHALAT MUHASEBE KAYDI

İthal edilen ürününü maliyetinin saptanması ve tek düzene uygun yevmiye kayıtlarının yapılması işlemine “İthalat muhasebe kaydı” adı veriliyor.

İthalat muhasebe kaydı oluşturulurken önemli olan ithal edilen ürünün bedelinin ne şekilde ödeneceğidir. İthalat muhasebe kayıtları bu ayrıntıya göre işlenir.

İTHALATÇI GARANTİSİ İLE ÜRÜNLER GERÇEKTEN GARANTİDE Mİ?

İthalatçı garantisi nedir? Adı üstünde yurt dışından satın alınan ürüne, ithalatı gerçekleştiren firmanın garanti taahhüdü vermesidir. Yurt dışından getirilen bir ürünün garantisi normalde olmazken, ithalatçı garantisi söz konusuysa, ürünü ithal eden firma ürünlere garanti desteği veriyor. Yurt dışından cep telefonu ithal eden şirket örneği verirsek; telefon bozulduğunda bu telefonları ithal eden şirket telefonlara garanti desteği sunuyor.

İTHALAT YOLUYLA KAYDEDİLEN IMEI NEDİR?

İthalat yoluyla kaydedilen IMEI, yurt dışından getirilen telefonların ülkemizde kullanılabilmesini sağlamaktadır. Telefonların, ithalat yoluyla getirilmesi, IMEI numaralarının bu yolla kaydedilmesine neden olmaktadır. İleride yaşanacak pek çok problem ile bu imei numarası kullanılarak çözülebilir. Imei sorgulamasında, ithalat yoluyla kaydedilen IMEI yazısı çıkıyorsa bu telefonunuzu rahatlıkla kullanabileceğiniz, herhangi bir sorun olmadığı anlamına gelir ki olması gereken de zaten budur.

İHRACAT NEDİR?

İthalat ihracat konusunun ikinci ayağı ise ihracat. Burada ihracat nedir sorusu da ithalat nedir sorusunun ardından yanıtlanması gereken ikinci en önemli soru olarak karşımıza çıkıyor.

Bu sorunun cevabı; “Bir ülkede üretilen mal veya hizmetlerin döviz cinsinden yurt dışına satışıdır.”

İhracat ne demek diye basitçe sorulursa en basitinden cevabı da “Ülkeye yurt dışından para akışını sağlayan en önemli ekonomik işlemdir” olur.

İhracatçılar bir anlamda ülkenin döviz kapısıdır. Ayrıca Türkiye gibi ekonomisi çok kırılgan ve krizlere açık ekonomilerde krizden çıkmanın ilk ve en önemli yolu olarak da dış satım olarak görülür. İç pazarın daralması ile üreticiler genellikle yurt dışı pazarlara açılarak açığı yurt dışı satışlar ile kapatmaya çalışırlar.

İhracat nedir sorusuna aslında öncelikle ilk kez ihracat yapacak kişi ya da kurumlar yanıt arar. Çok fazla işlemi içinde barındıran yurt dışı satış yapabilmenin prosedürlerini yerine getirebilmek için ihracat ne demek sorusuna tam bir cevap bulunmalı ve ondan sonra dış satım işlemlerine başlanmalıdır.

KİMLER İHRACAT YAPABİLİR?

Devlet kuruluşu da dahil olmak üzere gerçek veya tüzel kişiler Tariş gibi kooperatifler veya Çukobirlik, Marmara Birlik gibi birlikler de dış satım yapabilir. İhracat ne demek sorusuna ise asıl olarak gerçek kişiler yanıt aramaktadır. Bu soruya yanıt bulan kişiler bir sonraki adımda ihraç edeceği ürünü ve ülke ya da ülkeleri de belirleyip hem kendisi için hem de ülke ekonomisi için çalışmaya başlayacaktır.

Türkiye’de ihracatçı olabilmek için ihracatçılar birliği gibi meslek kuruluşları ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığı aracılığı ile verilen ve ihracı yapılacak konu ile sınırlı olan “ihracatçı belge ve ruhsatnamesi”ne sahip olmak mecburidir.

Türkiye’de bu birlikler Türkiye İhracatçılar Meclisi çatısı altında faaliyet gösterirler. 13 adet ihracatçı birliği Türkiye ekonomisine girdi sağlayan ihracatçıları bir araya getirir. İhracatçılar birlikleri bölgesel olabildikleri gibi ihraç edilen ürüne göre sektörel de olabilir. Bu yapılanma uzmanlaşmayı da beraberinde getirmektedir.

Türkiye’de faaliyet gösteren ihracatçı birlikleri şunlardır:

• Akdeniz İhracatçı Birlikleri
• Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği
• Denizli İhracatçılar Birliği
• Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği
• Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği
• Ege İhracatçı Birlikleri
• Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri
• İstanbul İhracatçı Birlikleri
• İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri
• İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri
• Karadeniz İhracatçı Birlikleri
• Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri
• Uludağ İhracatçı Birlikleri

İHRACAT NASIL YAPILIR?

İhracat nedir ve nasıl yapılır? sorusuna yanıt verme aşaması dış satımın en çok zaman harcanan kısmıdır.

İhracat nedir sorusuna hem yapılan araştırmalar hem de ihracatçı birliklerinden alınan bilgiler ile yanıt bulan dış satım yapacak kişi ve kurumlar gerekli yerlere üye olup, gerekli belgeleri aldıktan sonra hiç satış yapmasalar da ihracatçı unvanını almış olurlar. Bu unvandan sonra sıra zaten sıra müşterinin bulunmasına gelir.

Müşteri bulmak için en kestirme yol fuarlara katılmaktır. Ticari heyetlere katılımın yanı sıra son yıllarda internet ve sosyal medya da müşteri bulunmasında oldukça etkili olmaya başlamıştır.

Müşteri bulunduktan sonra sözleşme imzalanır, gerekli olan diğer belgele alınır. Sipariş kesinleştiğinde ihraç ürününün üretimi/ ambalajlanması/ yüklemeye hazır hale getirilmesiyle ihracat ürünü hazır hale gelmiş olur.

Bir sonraki adım ürünlerin yurt dışına gönderilme yolunun belirlenmesidir. Ürünleri taşıyacak firma ile anlaşılıp yükleme gerçekleştirilir. Gümrük Müşavirliği firmasıyla da görüşülerek, İhracatçı firma, nakliye firması, gümrük firması tarafından kendi sorumluluklarında olan belgeler hazırlanır.  Bu belgeler “Çeki listesi, Fatura, Konşimento, A.TR – EUR.1 – Menşe Şehadetnamesi Serbest Dolaşım Belgeleri, Gümrük Beyannamesi“ gibi belgelerdir.

Son olarak ihraç ürünün gümrük işlemleri gümrük bölgesinde yapılarak yurt dışına çıkışı gerçekleştirilir.

Görüldüğü gibi ihracat nasıl yapılır sorusunun hayli uzun ve karışık bir cevabı var.

NASIL İHRACAT YAPABİLİRİM?

Nasıl ihracat yapabilirim sorusu, ihracat ne demek sorusundan sonra gelen bir başka önemli soru olarak karşımıza çıkar. Bu soruyu daha çok KOBİ niteliğindeki şahıs firmaları ya da e- ticaret ile dış satım yapacaklar sorup yanıt ararlar. Kurumsal firmaların uluslararası satış yaparken izlediği bütün adımlar KOBİ’ler tarafından da izlenmelidir. Ürüne uygun pazar ve müşteri bulunması, gerekli anlaşmaların yapılması, izinlerin alınması, ürünlerin hazırlanması, nakliyenin gerçekleştirilmesi gibi adımlar sırasıyla atılıp başarılı bir dış satıma imza atılabilir. Böylece ihracat nasıl yapabilirim sorusuna doğru bir cevap da uygulamalı olarak verilmiş olur.

İHRACAT GENELGESİ

İhracat genelgesi Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından dış satım bedellerinin yurda getirilmesine ilişkin yayınlanan genelgedir. Bu genelgeye göre fiili uluslararası satışı gerçekleştirilen işlemlere ilişkin ihracat bedellerinin yurda getirilme süresi fiili ihraç tarihinden itibaren 180 günü geçemez. İhracat genelgesi ile 180 gün 2 azami süre olup bedellerin ithalatçının ödemesini müteakip doğrudan ve gecikmeksizin yurda getirilmesi esastır.

İHRACAT DESTEKLERİ        

İhracat destekleri, üretim, pazarlama ve markalaşama gibi aşamalarda devlet tarafından verilen ve ihracatçıyı ciddi anlamda rahatlatan desteklerdir.

Bu ihracat destekleri;

• Yurt dışı fuar desteği
• Tasarım desteği
• Yurt dışı birim marka tanıtım desteği
• Pazara giriş belgeleri desteği
• Yurt içi fuar desteği şeklinde olabiliyor.

İHRACAT FAZLASI

İhracat fazlası, ihraç etmek için üretilmiş ama elde kalmış ürünleri anlatan bir terimdir. Türkiye’de özellikle tekstil ve gıda sektöründe faaliyet gösterip yurt dışı satış yapan firmalar dışarıya gönderilecek satışlarda genellikle fazla üretim yapıyorlar ve bunu iç pazarda satışa sunuyorlar. Bu durumun fiili tanımlaması “ihracat fazlası”dır.

Bu ürünler genelde toptan satışa çıkarılır ve bir girişimci tarafından tamamı satın alındıktan sonra tüketiciye sunulur.  Bazıları defolu ürünler olsa da büyük çoğunluğu ihraç edilen ürünler kadar kaliteli olan ihracat fazlası ürünler piyasada hemen alıcı bulmaktadır.

İHRACATTA E- FATURA

İhracatta e-fatura kullanımları 1 Temmuz 2017 tarihinden itibaren oldukça yaygınlaştı. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından, 1 Temmuz 2017 tarihi itibari ile ihracat e-fatura ve tax-free faturalarının da e-fatura uygulaması kapsamına alınmasıyla birlikte artık ihracat süreçleri de elektronik ortama taşındı.

E-fatura kayıtlı kullanıcılarının düzenleyeceği ihracat faturalarının e-fatura olarak düzenlenmesi zorunluluğu sadece mal ihracında söz konusudur. Hizmet ihracında yine kağıt fatura kullanımı devam etmektedir.

Elektronik Ticaret Gümrük Beyanı (ETGB) – mikro ihracat da e-fatura kapsamına girmektedir.

Mikro ihracata ilişkin kesilecek faturalar gönderici e-arşiv kullanıcısı ise e-arşiv fatura, değilse kağıt ortamında kesilmeye devam edilecektir.

E-ihracat nedir, e-ihracatta lojistik çözümleri ile ilgili detaylı bilgi için tıklayınız.

İHRACAT TESLİM ŞEKİLLERİ

İhracat teslim şekilleri çeşitlidir. Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri sitesinden alınan bilgiye göre ihracat teslim şekilleri aşağıdaki gibidir.

• İşyerinde Teslim / Ex Works (EXW)
• Taşıyıcıya Masrafsız / Free Carrier (FCA)
• Taşıma Ödenmiş Olarak / Carriage Paid To (CPT)
• Taşıma ve Sigorta Ödenmiş Olarak / Carriage and Insured Paid To (CIP)
• Terminalde Teslim / Delivered At Terminal (DAT)(Yürürlük: 01.01.2011)
• Belirlenen Yerde Teslim / Delivered At Place (DAP)(Yürürlük: 01.01.2011)
• Gümrük Vergileri Ödenmiş Olarak / Delivered Duty Paid (DDP)
• Gemi Doğrultusunda Masrafsız / Free Alongside Ship ( FAS)
• Gemide Masrafsız / Free On Board (FOB)
• Masraflar ve Navlun / Cost and Freigh (CFR)
• Masraflar, Sigorta ve Navlun / Cost,İnsurance And Freight (CIF)
• Sınırda Teslim / Delivered At Frontier (DAF)(2011 Yılında Yürürlükten Kaldırılmıştır)
• Gemide Teslim / Delivered Ex Ship (DES)(2011 Yılında Yürürlükten Kaldırılmıştır)
• Rıhtımda Teslim ( Gümrük Vergi ve Harçları Ödenmiş Olarak ) / Delivered Ex Quay (Duty Paid) (DEQ)(2011 Yılında Yürürlükten Kaldırılmıştır)
• Gümrük Resmi Ödenmemiş Olarak Teslim / Delivered Duty Unpaid (DDU)(2011 Yılında Yürürlükten Kaldırılmıştır)

İhracat teslim şekilleri 27 Eylül 2010’da ICC (Milletlerarası Ticaret Odası) tarafından revize edildi. Bu değişiklikler 1 Ocak 2011 tarihinden devreye alındı ve ihracat teslim şekilleri o tarihten bu yana mevcut şekliyle yürürlükte. Yapılan bu son değişiklikte  bazı teslim şekilleri kaldırıldı 2 yeni uygulama devreye alındı ve teslim şekillerinin sayısı 13’ten 11’e inmiş oldu.

İHRACAT MUHASEBE KAYDI

İhracat muhasebe kaydı ve ödeme şekilleri de dış satımda önemli konular arasındadır.

Selçuk Üniversitesi tarafından hazırlanan “Muhasebe ve finansman, ihracat kayıtları “ adlı dokümana göre İhracatta ödeme şekilleri ve muhasebe kaydı şu şekilde gerçekleşmektedir:

• Peşin Ödeme
• Havale
• Nakit Ödeme
• Prefinansman (Ön Ödeme)
• Red Klauslu Akreditif

İHRACAT RAKAMLARI

İhracat rakamları Türkiye için 2018’de umut vericiydi. TÜİK tarafından açıklanan 2018 yılı ihracat rakamlarına göre;  Türkiye ihracatı 2018’de yüzde 7 artışla 168 milyar dolar oldu.

İhracat rakamları geriye dönük olarak incelendiğinde ise Türkiye’nin ihracatının 2016 yılında yüzde 142,6 milyar dolar olurken, 2017 yılında 157 milyar dolara ulaştığı görülüyor. 2018 yılında ise ihracatımız 168,1 milyar dolara ulaşarak Cumhuriyet tarihi rekoru kırılmıştır. 2018 yıl genelinde Haziran ve Ağustos ayları hariç 12 ayın 10’unda Türkiye Cumhuriyeti tarihinin aylık olarak ihracat rekorları kırılmıştır. Mart ayında 15,5 milyar ile ilk defa 15 milyar doları sınırı aşılmış Ekim ayında bu rekor 15,7 milyar dolara taşınmıştır.

İHRACAT YAPTIĞIMIZ ÜLKELER

İhracat yaptığımız ülkeler geleneksel ülkelerimiz olarak karşımıza çıkıyor. Almanya yıllardır en büyük ticari partneri olarak Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ülke olarak biliniyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından, internet sitesindeki açıklanan bilgilere göre en çok ihracat yaptığımız ülkeler sıralamasının ilk 5 ülkesi şöyle:

1. Almanya: 16,2 milyar $
2. İngiltere: 11,1 milyar $
3. İtalya: 9,6 milyar $
4. Irak: 8,4 milyar $
5. ABD: 8,3 milyar $

Öte yandan 2018 yılında 1 milyar dolar üzeri ihracat yapılan ülkeler arasında ihracatın en çok arttığı ilk 3 ülke yüzde 95 ile İsviçre, yüzde 70 ile Libya ve yüzde 69 ile Katar oldu. 2018 yılında 1 milyar dolar üzeri ihracat yapılan ülke sayısı ise 39’a çıktı. İsviçre, Libya, Hindistan, Portekiz, Katar ve Çekya bu listeye giren ülkeler arasında yer aldı.

2018 yılında en çok ihracat yapılan ilk 5 sektör otomotiv endüstrisi, hazır giyim ve konfeksiyon, kimyevi maddeler ve mamulleri, çelik, elektrik ve elektronik sektörleri olmuştur. Özellikle otomotiv endüstrisi 2018 yılında bir önceki seneye göre yüzde 11 artışla 31,6 milyar dolarlık ihracata imza atmıştır.

En çok ihracat yapan ilk 5 sektör sırasıyla otomotiv, hazır giyim ve konfeksiyon, kimyevi maddeler ve mamülleri, çelik ve elektrik elektronik olmuştur.

2017’de 77 bin 727 olan ihracatçı firma sayısı 2018’de 83 bin 279’a yükselirken, geçen yıl ihracatını en çok artıran ilk 3 sektör ise çelik, mücevher, zeytin ve zeytinyağı sektörleri olmuştur. 2018 yılında en çok ihracat yapan ilk 5 il ise sırasıyla İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir ve Ankara olmuştur. İstanbul 72,1 milyar dolara ulaşan ihracat rakamı ile Türkiye’nin toplam ihracatının yüzde 42’sini yapma başarısı göstermiştir.

İHRACAT LİSTESİ

Türkiye ihracat listesini oluşturan yüz akı ihracatçılarımıza gelirsek. İhracat listesi Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından oluşturuldu ve listede ülkemizin en çok ihracat yapan 1000 firması bulunuyor. İhracat listelerinin başı ise genellikle otomotiv şirketleri oluyor.

İhracat listeleri her yıl firmaların dış satım rakamlarına göre değişkenlik gösterirken bu değişkenlik 2017- 2018 yıllarında bile bariz bir şekilde göze çarpıyor.

İhracat listesinin 2017 şampiyonları sırasıyla Ford Otosan, Toyota Otomotiv, Tofaş Otomotiv, Oyak Renault ve Türkiye Petrolleri olurken, 2018’de ilk 3 aynı kalmış ama 4. sıraya 2 sıra birden yükselen Kibar Dış Ticaret, 5. sıraya da bir önceki yıl 12. sırada yer alan TGS Dış ticaret yerleşmiş.

Sonuç olarak; ihracat nedir, nasıl yapılır sorusu ile yola çıkan ve Türkiye’yi yurt dışında hakkıyla temsil eden ihracatçılar yaptıkları bu satışlar ile Türk ekonomisinin bel kemiği olmaya daha uzun yıllar devam edecek gibi durmaktadırlar.

Birbirinden bağımsız olamayan ithalat ihracat aynı zamanda birbirini tetikleyen unsurlardır.  Öyle ki otomotiv ihracatı yapmak isteyen bir kurum üretimi aşamasında gerekli olacak yedek parça vb. ürünleri ithal ederek yola devem etmektedir. Bu nedenledir ki ithalat ihracat ayrı ayrı düşünülmemelidir.